تحلیل بیزی زمان های وقوع عود در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی با استفاده از مدل های شکنندگی

زمینه: داده های بازگشتی یکی از انواع مهم داده های بقا هستند که ویژگی عمده آن ها، همبستگی بین مشاهدات هر فرد است. بررسی اثر عوامل خطر بر فاصله زمانی بین حوادث در این داده ها مورد توجه است اما در صورت نادیده گرفتن این همبستگی، برآوردهای به دست آمده اریب و مقدار اطلاع موجود در داده ها بیش از اندازه واقعی برآورد می گردند. همبستگی بین داده های بازگشتی ناشی از دو منبع ویژگی های فردی و هم چنین اثر پیشامدهای قبلی است لذا برای تحلیل چنین داده هایی از مدل های مخاطرات متناسب پارامتری (مانند وایبل) یا نیمه پارامتری (مانند کاکس) استفاده می شود که با وارد کردن یک اثر تصادفی یا شکنندگی در مدل اصلاح می شوند. هدف این پژوهش، برازش مدل شکنندگی بر فاصله زمانی بین حوادث بازگشتی تحت رویکرد بیزی است. رهیافت بیزی استنباط را براساس توزیع دقیق پسین و با انتخاب توزیع پیشین مناسب انجام می دهد و تحت تأثیر حجم نمونه قرار نمی گیرد. مواد و روش ها: در پژوهشی گذشته نگر اطلاعات مندرج در پرونده 159 بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی با حداقل یک بار عود، که از ابتدای سال 1382 تا پایان سال 1384 اولین پذیرش را در مرکز آموزشی-درمانی روانپزشکی رازی تهران داشته اند و از نظر عود بیماری پیگیری شده اند، استخراج گردید. برای شناسائی عوامل خطر این زمان ها، مدل شکنندگی رخداد وابسته که اثر جداگانه ای برای ترتیب حوادث در نظر می گیرد و یک مدل زمان شکست شتابنده نیمه پارامتری به عنوان جایگزینی برای مدل مخاطرات متناسب به فاصله زمانی بین عودها تحت رویکرد بیزی برازش داده شد و فواصل اطمینان بیزی برای پارامتر های مدل ها برآورد گردید. از نرم افزار winbugs برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: دو عامل جنسیت (ci95%=(0/027, 0/572)) و وضعیت تأهل ((ci95% =(-0/835, -0/215) از عوامل تأثیر گذار بر فاصله زمانی بین عودها شناسایی شدند. معنی دار نبودن واریانس شکنندگی (ci 95%=(0/000, 0/057)) نشان می دهد که ناهمگنی در میان افراد وجود ندارد اما معنادار بودن اثر رخداد وابسته (ci 95%=(-1/698, -1/209))حاکی از وابستگی زمان های عود برای هر فرد است. پارامتر شکل توزیع وایبل در مدل شکنندگی رخداد وابسته مخاطره کاهشی را نشان داد اما در مدل زمان شکست شتابنده نیمه پارامتری نشان داده شد که با افزایش زمان بقا مخاطره وقوع عودها افزایش پیدا می کند. نتیجه گیری: با توجه به ملاک dic مدل شکنندگی نرمال با در نظر گرفتن فرم تابعی نمایی برای اثر رخدادوابسته به عنوان مدل مناسب تر برای برازش به داده ها انتخاب شد.